1.สุนทรียศาสตร์อะไร ? มีประโยชน์ต่อวิชาชีพพยาบาล และอย่างไร ?
ตอบ ในทัศนะของตนคิดว่า สุนทรียศาสตร์สาขา จริยศาสตร์ มีประโยชน์ต่อ วิชาชีพพยาบาล เนื่องจาก ต้องศึกษาและประเมินคุณค่าเกี่ยวกับ ความประพฤติ และ การกระทำของมนุษย์ โดยมีประเด็นสำคัญคือ ความดี ความเลว คุณธรรม ความยุติธรรม ความถูกต้อง สิทธิและหน้าที่ ทั้งต่อตนเอง และผู้อื่น ซึ่งวิชาชีพพยาบาลจำเป็นต้องปฏิบัติงานกับผู้ป่วย ควรมีความเป็นพยาบาลในการปฏิบัติงาน ซึ่งความเป็นพยาบาลนั้น เกี่ยวเนื่องไปถึง ความประพฤติ การกระทำ ความดี ความเลว คุณธรรม ดังที่ได้กล่าวไปแล้วข้างต้นค่ะ
2.สุนทรียศาสตร์จัดอยู่ในสาขาใด ?
ตอบ เป็น ปรัชญาสาขา อัคฆวิทยา (axilogy) หรือ ทฤษฏีคุณค่า เป็นหนึ่งใน 3 สาขาของปรัชญา
บริสุทธ์
3. สุนทรียศาสตร์ กับ จริยศาสตร์ แตกต่างกันอย่างไร ?
ตอบ สุนทรียศาสตร์ แตกต่างกับ จริยศาสตร์ ตรงที่
สุนทรียศาสตร์ ศึกษาและประเมินคุณค่าของความงามทั้งที่เป็นผลงาน ที่มนุษย์สร้างขึ้น และความงามของสิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ โดยมี สุนทรียธาตุ เป็นปัจจัยสำคัญ ประเด็นของปัญหาได้แก่ ความสวย ความงาม คุณค่า คุณสมบัติ อารมณ์ ความรู้สึก
จริยศาสตร์ ศึกษาและประเมินคุณค่าเกี่ยวกับ ความประพฤติหรือ การกระทำของมนุษย์ โดยมีประเด็นสำคัญของปัญหาได้แก่ ความดี ความเลว คุณธรรม ความยุติธรรม ความผิด ความถูกต้อง สิทธิหน้าที่
4. ความงามตามทัศนของท่านหมายความว่าอย่างไร ?
ตอบ ความงามเป็นคุณค่าอย่างหนึ่งของสิ่งเร้าที่มากระทบอวัยวะสัมผัสรับรู้ได้ด้วยประสาทสัมผัสทั้ง 5 แล้วทำให้เกิดความสุข ความพึงพอใจ ความเพลิดเพลิน ต่อสิ่งนั้นๆ และเป็นความงามในทางบวกเสมอ ความงามเกี่ยวข้องกับอารมณ์มากกว่าเหตุผล ความงามมีเพียงในจิต มิใช่คุณสมบัติของวัตถุ ความงามเป็นเพียงอารมณ์และความรู้สึกพึงพอใจตามธรรมชาติที่มีต่อวัตถุ มาตรฐานตัดสินความงามไม่เป็นสิ่งตายตัวอาจเปลี่ยนไปตามกาลเวลา สถานที่ สังคมและวัฒนธรรม
ความงามในทัศนะของข้าพเจ้าคือความงามเป็นสิ่งไม่ตายตัว ไม่แน่นอน แต่ขึ้นอยู่กับผู้ชมแต่ละคนว่าจะมีความคิดกับสิ่งที่เห็นอย่างไรมองความงามในแต่ละด้านแต่ละมุมไม่เหมือนกัน เช่น A. Richards กล่าวว่า ศิลปินไม่มีหน้าที่สอนหรือชี้แจงลักษณะสิ่งของ แต่มีหน้าที่ทำให้มีประสบการณ์ทางสุนทรียะมีสุขภาพจิตดี ความงามเป็นสิ่งที่ไม่ตายตัวขึ้นอยู่กับผู้ชมแต่ละคน
5. สุนทรียธาตุคืออะไร มีความหมายครอบคลุมอะไรบ้าง ?
ตอบ สุนทรียธาตุ มีองค์ประกอบของความงาม 3 ประการคือ ความงาม ความแปลกหูแปลกตา ความน่าทึ่งทั้งต่อสิ่งที่เป็นธรรมชาติ และเป็นองค์ประกอบที่สำคัญของศิลปกรรม และธรรมชาติ สามารถรับรู้ได้ ด้วยอารมณ์ ความรู้สึก ให้คุณค่าต่อจิตใจในทางบวก
6. ท่านมีวิธีตัดสินความงามอย่างไร ?
ตอบ ตามทัศนของตน ไม่ว่าจะเป็นสิ่งใดๆก็ตามที่รับรู้ได้ด้วยสัมผัสทั้ง 5 และทำให้รู้สึกพึงพอใจ เพลิดเพลิน มีความสุข ส่งผลต่อจิตใจในทางบวก เช่น สิ่งที่เป็นธรรมชาติ สายน้ำ เสียงเพลง บทกวี ถือเป็นความงามทั้งสิ้น มิอาจตัดสินได้ แต่ถ้าจะหาวิธีตัดสินความงาม ก็คงจะกล่าวได้ว่า สิ่งใดก็ตามที่ตนเองรับรู้ได้
สัมผัสได้ และทำให้ตนเองเกิดความพึงพอใจ และความสุขในทางบวก ถือว่าเป็นความงาม เช่น เห็นน้ำค้างบนยอดหญ้า ลายของเปลือกไม้ ต้นไม้ที่มีใบไม้เปลี่ยนสี เสียงดนตรี บทกวี บทเพลง เป็นต้น
การตัดสินความงามโดยใช้หลักปรัชญา
1. ปรนัยนิยม คือการตัดสินโดยยึดหลักมาตรฐานที่อยู่ในสภาวะของกาละและเทศะเป็นสำคัญ
2. อัตนัยนิยม คือมนุษย์เป็นผู้ตัดสินทุกอย่าง
7. ยกตัวอย่างการตัดสินความงามของนักปรัชญากลุ่มต่างๆ อย่างน้อย 3 กลุ่ม ?
ตอบ การตัดสินความงามของนักปรัชญามีหลายกลุ่มด้วยกัน แต่ในทัศนะของตนขอยกตัวอย่าง นักปรัชญาที่ตรงใจกับตนเองคือ
1.St.thomas Aquinas ถือว่า สิ่งที่งามคือสิ่งให้ความเพลิดเพลิน เพราะเรารู้ความงามได้ด้วยสติปัญญา ความงามมีเงื่อนไข 3 ประการคือ ความสมบูรณ์ ความได้สัดส่วน และความชัดแจ้ง สิ่งที่บกพร่องไม่ได้สัดส่วนและคลุมเครือ ขาดความชัดแจ้งเป็นสิ่งไม่งาม ความงามกับความดีโดยเนื้อแท้เป็นอันเดียวกันเพราะขึ้นอยู่กับรูปแบบ สัดส่วน ระเบียบและความกลมกลืนกัน
2.Hegel ถือว่า ความงามเป็นอาการของจิตสมบูรณ์ และปรากฏเป็นความงามทางสื่อคือ ประสาทสัมผัส ความงามปรากฏออกมาทางศิลปะ และศิลปะคือการที่มีจิตมีอำนาจเหนือวัตถุ
3.Nietzsche ถือว่า โลกนี้เป็นสิ่งชั่วร้ายน่าเกลียด แต่เปลี่ยนเป็นโลกที่ดีงามและน่ารื่นรมย์เพราะศิลปกรรมและจริยธรรม ศิลปะที่เปลี่ยนคุณค่าของชีวิตและของโลกมี 2 แบบ คือศิลปะอันเกิดจากความฝัน และศิลปะอันเกิดจากความเพลิดเพลิน เช่น ศิลปะอันเกิดจากความฝัน อยากสร้างโลกให้สวยงามแสดงออกทาง ประติมากรรม สถาปัตยกรรม
8. ท่านคิดว่า คุณค่ากับคุณสมบัติ เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร ?
ตอบ คุณค่าเป็นสิ่งที่มนุษย์กำหนดขึ้นและมีคุณค่าในตัวมันเอง
คุณค่าหมายถึงคุณสมบัติ เช่น ความแข็ง ความเหลว ร่วน คุณสมบัติย่อมมีลักษณะของคุณค่าด้วยดังนั้นคุณค่ากับคุณสมบัติควรจะเหมือนกัน
9. คุณค่ามีกี่แบบ แต่ละแบบมีความสำคัญอย่างไร ?
ตอบ คุณค่ามี 2 แบบ คือ
1.คุณค่าในตัวเอง คือ ความต้องการสิ่งๆนั้น เพราะตัวของสิ่งนั้น ไม่ใช่เพื่อสิ่งอื่น เช่น การมีความสุขทางจิตใจ การมีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง
2.คุณค่านอกตัว คือ ความต้องการสิ่งๆนั้น เพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งอื่นๆ เช่น ต้องการทำงานเพื่อให้ได้เงิน ต้องการอาหารเพื่อส่งเสริมสุขภาพ สนองความต้องการของร่างกาย ต้องการยาเพื่อรักษาโรค ต้องการศึกษาเล่าเรียนเพื่อจะได้มีความรู้
10. พยาบาล กับ ความเป็นพยาบาล แตกต่าง หรือ สัมพันธ์กันอย่างไร ?
ตอบ พยาบาล มีกรอบในการทำงานที่แน่นอน มีเงินเดือน มีหน้าที่ สถานที่ทำงาน ผู้ที่จะประกอบวิชาชีพนี้ได้ต้องมีพื้นฐานความรู้ด้านพยาบาล
ความเป็นพยาบาล จะต้องไม่มีสิ่งที่ไม่ดีเจือปน ดูแลหรือช่วยเหลือบุคคลอื่นด้วยความเมตตากรุณาปราณี เอื้ออาทร โอบอ้อมอารี มีความปรารถนาดีต้องการให้ผู้อื่นพ้นทุกข์จากการเจ็บป่วยทั้งทางร่างกายและจิตใจ ไม่รังเกียจ ไม่ดูถูกดูแคลนให้ความเสมอภาคในการดูแลรักษาผู้ป่วยอย่างเท่าเทียมกัน
ตอบ ในทัศนะของตนคิดว่า สุนทรียศาสตร์สาขา จริยศาสตร์ มีประโยชน์ต่อ วิชาชีพพยาบาล เนื่องจาก ต้องศึกษาและประเมินคุณค่าเกี่ยวกับ ความประพฤติ และ การกระทำของมนุษย์ โดยมีประเด็นสำคัญคือ ความดี ความเลว คุณธรรม ความยุติธรรม ความถูกต้อง สิทธิและหน้าที่ ทั้งต่อตนเอง และผู้อื่น ซึ่งวิชาชีพพยาบาลจำเป็นต้องปฏิบัติงานกับผู้ป่วย ควรมีความเป็นพยาบาลในการปฏิบัติงาน ซึ่งความเป็นพยาบาลนั้น เกี่ยวเนื่องไปถึง ความประพฤติ การกระทำ ความดี ความเลว คุณธรรม ดังที่ได้กล่าวไปแล้วข้างต้นค่ะ
2.สุนทรียศาสตร์จัดอยู่ในสาขาใด ?
ตอบ เป็น ปรัชญาสาขา อัคฆวิทยา (axilogy) หรือ ทฤษฏีคุณค่า เป็นหนึ่งใน 3 สาขาของปรัชญา
บริสุทธ์
3. สุนทรียศาสตร์ กับ จริยศาสตร์ แตกต่างกันอย่างไร ?
ตอบ สุนทรียศาสตร์ แตกต่างกับ จริยศาสตร์ ตรงที่
สุนทรียศาสตร์ ศึกษาและประเมินคุณค่าของความงามทั้งที่เป็นผลงาน ที่มนุษย์สร้างขึ้น และความงามของสิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ โดยมี สุนทรียธาตุ เป็นปัจจัยสำคัญ ประเด็นของปัญหาได้แก่ ความสวย ความงาม คุณค่า คุณสมบัติ อารมณ์ ความรู้สึก
จริยศาสตร์ ศึกษาและประเมินคุณค่าเกี่ยวกับ ความประพฤติหรือ การกระทำของมนุษย์ โดยมีประเด็นสำคัญของปัญหาได้แก่ ความดี ความเลว คุณธรรม ความยุติธรรม ความผิด ความถูกต้อง สิทธิหน้าที่
4. ความงามตามทัศนของท่านหมายความว่าอย่างไร ?
ตอบ ความงามเป็นคุณค่าอย่างหนึ่งของสิ่งเร้าที่มากระทบอวัยวะสัมผัสรับรู้ได้ด้วยประสาทสัมผัสทั้ง 5 แล้วทำให้เกิดความสุข ความพึงพอใจ ความเพลิดเพลิน ต่อสิ่งนั้นๆ และเป็นความงามในทางบวกเสมอ ความงามเกี่ยวข้องกับอารมณ์มากกว่าเหตุผล ความงามมีเพียงในจิต มิใช่คุณสมบัติของวัตถุ ความงามเป็นเพียงอารมณ์และความรู้สึกพึงพอใจตามธรรมชาติที่มีต่อวัตถุ มาตรฐานตัดสินความงามไม่เป็นสิ่งตายตัวอาจเปลี่ยนไปตามกาลเวลา สถานที่ สังคมและวัฒนธรรม
ความงามในทัศนะของข้าพเจ้าคือความงามเป็นสิ่งไม่ตายตัว ไม่แน่นอน แต่ขึ้นอยู่กับผู้ชมแต่ละคนว่าจะมีความคิดกับสิ่งที่เห็นอย่างไรมองความงามในแต่ละด้านแต่ละมุมไม่เหมือนกัน เช่น A. Richards กล่าวว่า ศิลปินไม่มีหน้าที่สอนหรือชี้แจงลักษณะสิ่งของ แต่มีหน้าที่ทำให้มีประสบการณ์ทางสุนทรียะมีสุขภาพจิตดี ความงามเป็นสิ่งที่ไม่ตายตัวขึ้นอยู่กับผู้ชมแต่ละคน
5. สุนทรียธาตุคืออะไร มีความหมายครอบคลุมอะไรบ้าง ?
ตอบ สุนทรียธาตุ มีองค์ประกอบของความงาม 3 ประการคือ ความงาม ความแปลกหูแปลกตา ความน่าทึ่งทั้งต่อสิ่งที่เป็นธรรมชาติ และเป็นองค์ประกอบที่สำคัญของศิลปกรรม และธรรมชาติ สามารถรับรู้ได้ ด้วยอารมณ์ ความรู้สึก ให้คุณค่าต่อจิตใจในทางบวก
6. ท่านมีวิธีตัดสินความงามอย่างไร ?
ตอบ ตามทัศนของตน ไม่ว่าจะเป็นสิ่งใดๆก็ตามที่รับรู้ได้ด้วยสัมผัสทั้ง 5 และทำให้รู้สึกพึงพอใจ เพลิดเพลิน มีความสุข ส่งผลต่อจิตใจในทางบวก เช่น สิ่งที่เป็นธรรมชาติ สายน้ำ เสียงเพลง บทกวี ถือเป็นความงามทั้งสิ้น มิอาจตัดสินได้ แต่ถ้าจะหาวิธีตัดสินความงาม ก็คงจะกล่าวได้ว่า สิ่งใดก็ตามที่ตนเองรับรู้ได้
สัมผัสได้ และทำให้ตนเองเกิดความพึงพอใจ และความสุขในทางบวก ถือว่าเป็นความงาม เช่น เห็นน้ำค้างบนยอดหญ้า ลายของเปลือกไม้ ต้นไม้ที่มีใบไม้เปลี่ยนสี เสียงดนตรี บทกวี บทเพลง เป็นต้น
การตัดสินความงามโดยใช้หลักปรัชญา
1. ปรนัยนิยม คือการตัดสินโดยยึดหลักมาตรฐานที่อยู่ในสภาวะของกาละและเทศะเป็นสำคัญ
2. อัตนัยนิยม คือมนุษย์เป็นผู้ตัดสินทุกอย่าง
7. ยกตัวอย่างการตัดสินความงามของนักปรัชญากลุ่มต่างๆ อย่างน้อย 3 กลุ่ม ?
ตอบ การตัดสินความงามของนักปรัชญามีหลายกลุ่มด้วยกัน แต่ในทัศนะของตนขอยกตัวอย่าง นักปรัชญาที่ตรงใจกับตนเองคือ
1.St.thomas Aquinas ถือว่า สิ่งที่งามคือสิ่งให้ความเพลิดเพลิน เพราะเรารู้ความงามได้ด้วยสติปัญญา ความงามมีเงื่อนไข 3 ประการคือ ความสมบูรณ์ ความได้สัดส่วน และความชัดแจ้ง สิ่งที่บกพร่องไม่ได้สัดส่วนและคลุมเครือ ขาดความชัดแจ้งเป็นสิ่งไม่งาม ความงามกับความดีโดยเนื้อแท้เป็นอันเดียวกันเพราะขึ้นอยู่กับรูปแบบ สัดส่วน ระเบียบและความกลมกลืนกัน
2.Hegel ถือว่า ความงามเป็นอาการของจิตสมบูรณ์ และปรากฏเป็นความงามทางสื่อคือ ประสาทสัมผัส ความงามปรากฏออกมาทางศิลปะ และศิลปะคือการที่มีจิตมีอำนาจเหนือวัตถุ
3.Nietzsche ถือว่า โลกนี้เป็นสิ่งชั่วร้ายน่าเกลียด แต่เปลี่ยนเป็นโลกที่ดีงามและน่ารื่นรมย์เพราะศิลปกรรมและจริยธรรม ศิลปะที่เปลี่ยนคุณค่าของชีวิตและของโลกมี 2 แบบ คือศิลปะอันเกิดจากความฝัน และศิลปะอันเกิดจากความเพลิดเพลิน เช่น ศิลปะอันเกิดจากความฝัน อยากสร้างโลกให้สวยงามแสดงออกทาง ประติมากรรม สถาปัตยกรรม
8. ท่านคิดว่า คุณค่ากับคุณสมบัติ เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร ?
ตอบ คุณค่าเป็นสิ่งที่มนุษย์กำหนดขึ้นและมีคุณค่าในตัวมันเอง
คุณค่าหมายถึงคุณสมบัติ เช่น ความแข็ง ความเหลว ร่วน คุณสมบัติย่อมมีลักษณะของคุณค่าด้วยดังนั้นคุณค่ากับคุณสมบัติควรจะเหมือนกัน
9. คุณค่ามีกี่แบบ แต่ละแบบมีความสำคัญอย่างไร ?
ตอบ คุณค่ามี 2 แบบ คือ
1.คุณค่าในตัวเอง คือ ความต้องการสิ่งๆนั้น เพราะตัวของสิ่งนั้น ไม่ใช่เพื่อสิ่งอื่น เช่น การมีความสุขทางจิตใจ การมีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง
2.คุณค่านอกตัว คือ ความต้องการสิ่งๆนั้น เพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งอื่นๆ เช่น ต้องการทำงานเพื่อให้ได้เงิน ต้องการอาหารเพื่อส่งเสริมสุขภาพ สนองความต้องการของร่างกาย ต้องการยาเพื่อรักษาโรค ต้องการศึกษาเล่าเรียนเพื่อจะได้มีความรู้
10. พยาบาล กับ ความเป็นพยาบาล แตกต่าง หรือ สัมพันธ์กันอย่างไร ?
ตอบ พยาบาล มีกรอบในการทำงานที่แน่นอน มีเงินเดือน มีหน้าที่ สถานที่ทำงาน ผู้ที่จะประกอบวิชาชีพนี้ได้ต้องมีพื้นฐานความรู้ด้านพยาบาล
ความเป็นพยาบาล จะต้องไม่มีสิ่งที่ไม่ดีเจือปน ดูแลหรือช่วยเหลือบุคคลอื่นด้วยความเมตตากรุณาปราณี เอื้ออาทร โอบอ้อมอารี มีความปรารถนาดีต้องการให้ผู้อื่นพ้นทุกข์จากการเจ็บป่วยทั้งทางร่างกายและจิตใจ ไม่รังเกียจ ไม่ดูถูกดูแคลนให้ความเสมอภาคในการดูแลรักษาผู้ป่วยอย่างเท่าเทียมกัน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น